Europa obywateli?

• referendum
• traktat lizbonski
• unia europejska

Państwa członkowskie UE organizowały referenda w różnych kwestiach, ale ogólnie można podzielić je na cztery grupy: referenda preakcesyjne (po zakończeniu negocjacji), akcesyjne poprzedzające ratyfikację traktatu, postakcesyjne dotyczące pozostania w UE (Wielka Brytania) oraz protoakcesyjne (warunkujące przystąpienie innych państw – w 1972 roku Francja w sprawie Wielkiej Brytanii). W 1982 roku zdarzyło się też w przypadku Grenlandii referendum deakcesyjne, w którym za wystąpieniem z UE opowiedziało się 52 proc. Były też przypadki, kiedy to w ogóle nie dopuszczono obywateli do głosu w kwestii akcesji – taką decyzję podjęła swego czasu Hiszpania, Portugalia i Grecja. Poza referendami akcesyjnymi organizowano także referenda przedmiotowe, jak np. w sprawie przyjęcia euro w Danii czy też w kwestii ratyfikacji traktatu reformującego, co przysporzyło chyba najwięcej emocji.

W większości przypadków referenda organizowane w kwestiach „unijnych” stają się sprawdzianem dla ekipy rządzącej danego kraju i okazją do oceny sytuacji wewnętrznej. Kolejne wynegocjowane ostatkiem politycznych sił traktaty przepadają z powodów kryzysów wewnętrznych lub zostają ratyfikowane dzięki sprzyjającej koniunkturze w danym kraju. Kwestie europejskie przeważnie pozostają na drugim planie, ale często stanowią wygodny pretekst dla reform lub przynajmniej debat na tematy nurtujące w danej chwili obywateli poszczególnych państw. Rzadko zdarza się, że ludzie odpowiadają na zadane pytanie.

Irlandzki - kolor (bez)nadziei?

1. Nicea znaczy śmierć - referendum w Irlandii w 2001 r.
2. Przeciw a nawet ZA
   

Apokolipsa spełniona - odrzucenie eurokonstytucji w 2005 r.

Może, ale nie chce - duńskie referendum w sprawie euro

A my Unię olewa(j)my! - referendum w sprawie członkostwa Norwegii w UE  

1.  komentarz ekspercki