Rosja dostarczy Iranowi systemy obrony przeciwrakietowej
USA ostrzega Rosję, że decyzja o anulowaniu zakazu dostaw dla Teheranu zaawansowanego systemu obrony przeciwrakietowej zagrozi planom zniesienia sankcji w ramach układu nuklearnego z Iranem.
Agencja RIA Nowosti, powołując się na służby prasowe Kremla poinformowała, że prezydent Rosji Władimir Putin podpisał dekret, na mocy którego anulował zakaz dostawy do Iranu systemów obrony przeciwrakietowej S-300 i jest gotów do szybkiej realizacji dostawy, jeśli zapadnie w tej sprawie decyzja polityczna.
Szef rosyjskiej dyplomacji Siergiej Ławrow powiedział, że nie ma już konieczności utrzymywania dobrowolnego rosyjskiego embarga na przekazanie Iranowi rosyjskich systemów. Natomiast przedstawiciel ministerstwa obrony Iranu powiedział agencji TASS, że decyzja strony rosyjskiej umocni współpracę obu krajów.
Amerykanie krytykują decyzję Kremla
Sekretarz stanu USA John Kerry w rozmowie z szefem MSZ Rosji Siergiejem Ławrowem wyraził zaniepokojenie z powodu anulowania przez władze rosyjskie zakazu dostarczania Iranowi systemów obrony przeciwrakietowej S-300 - przekazał w poniedziałek rzecznik prasowy Białego Domu.
Departament Stanu ocenił, że anulowanie zakazu nie spowoduje wyłomu w jednolitym froncie prezentowanym przez światowe mocarstwa w prowadzonych z Iranem rozmowach o irańskim programie nuklearnym. Decyzja rosyjskiego przywódcy o wymianie z Iranem ropy za towary może stać w sprzeczności z sankcjami gospodarczymi nałożonymi na ten kraj przez USA i inne państwa Zachodu.
Ramowe porozumienie pomiędzy Iranem i sześcioma mocarstwami zawarte zostało 2 kwietnia w Lozannie. Właśnie na te ustalenia powołał się dziś Ławrow. stwierdził, iż "szóstka odnotowała postęp w uregulowaniu irańskiego programu jądrowego. Uzgodnione zostały ramy polityczne ostatecznego porozumienia. Jesteśmy przekonani, że na danym etapie konieczność takiego rodzaju embarga - przy czym odrębnego, dobrowolnego, rosyjskiego embarga - całkowicie znikła” - dodał szef rosyjskiego MSZ.
Zdaniem Putina S-300 nie zagrozi bezpieczeństwu żadnego kraju
Dekret Putina znosi zakaz wywozu systemów S-300 z Rosji do Iranu, transportowania ich tranzytem przez terytorium Federacji Rosyjskiej, jak również przekazania tych systemów Iranowi poza terytorium Rosji. Zawiera również wykorzystanie do transportu okrętów i samolotów pod banderą rosyjską. Prezydent Rosji oświadczył, że system S-300 jest bronią "wyłącznie defensywną", która "nie zagrozi bezpieczeństwu żadnego kraju". Podkreślił także, że Rosja musiała wziąć pod uwagę "kwestie komercyjne i dotyczące reputacji" związane z zamrożeniem kontraktu z Teheranem.
System rakiet S-300, który ma zasięg do 200 km, posiadający zdolność wyśledzenia i jednoczesnego uderzenia kilku celów, jest jedną z najsilniejszych broni obrony powietrznej na świecie. Rozmieszczony w dużych ilościach system może zapewnić silny środek odstraszający przed atakiem lotniczym. Jeśli Izrael zdecydowałby się na atak na irańskie instalacje nuklearne, S-300 z pewnością skomplikuje siłom powietrznym wykonanie takiego uderzenia.
Rosja podpisała wart 800 milionów dolarów kontrakt na dostarczenie Iranowi rosyjskiego systemu S-300 w 2007 roku, nie zwracając uwagi na obiekcje Stanów Zjednoczonych i Izraela. W związku z sankcjami nałożonymi na Iran przez Radę Bezpieczeństwa ONZ (rezolucja z 2010r.) kontrakt nie został jednak realizowany. Teheran po zamrożeniu kontraktu wszedł na drogę sądową, domagając się przed sądem w Genewie 4 miliardów USD odszkodowania za niezrealizowanie umowy. Dzięki decyzji Putina Rosja chce wymusić na Teheranie cofnięcie powództwa.
Rosja i Iran na początku roku podpisały porozumienie o rozszerzeniu współpracy wojskowej w zakresie zwalczania terroryzmu, wspólnych szkoleń morskich oraz wymiany personelu wojskowego w celach szkoleniowych. Rosja przez wiele lat była dostawcą broni dla Iranu.
Decyzja Putina zapadła zaraz po tym, kiedy światowe mocarstwa - w tym Rosja - osiągnęły z Iranem ramowe porozumienie dotyczące jego programu nuklearnego. Rosja dzięki temu może zyskać przewagę nad innymi mocarstwami w walce o korzyści z ewentualnego cofnięcia sankcji wobec Teheranu. Ruch Putina został szybko przyjęty przez Teheran, jednocześnie zmartwił Izrael, który twierdzi, że Iran już zaczął zarabiać na porozumieniu jądrowym z zachodem, które ma być sfinalizowane do końca czerwca.
Izraelski minister Yuval Steinitz powiedział, że ramy porozumienia jądrowego otworzyły drogę dla takich decyzji, jak poniedziałkowa w Rosji. "Zamiast wymagać na Iranie zaprzestania swoich działań terrorystycznych, które rozprzestrzenia na Bliskim Wschodzie i całym świecie, zezwala się, aby uzbroił się w zaawansowaną broń, którą tylko zwiększa swoją agresję” – powiedział Steinitz.
Źródło: Reuters, RIA Nowosti , Jerusalem Post, Haaretz, Washington Post
Turcja straszy Rosję dywersyfikacją gazu
