Siedmiu kandydatów na prezydenta Słowacji
W rozpisanych na 21 marca br. wyborach prezydenckich na Słowacji weźmie udział siedmiu kandydatów. Spore szanse na reelekcję ma prezydent Ivan Gašparović popierany przez dwie partie koalicji rządzącej - SMER-Socjaldemokrację (SMER-SD) oraz Słowacką Partię Narodową (SNS).
Przewodniczący słowackiego parlamentu (Narodnej Rady) Pavol Paška poinformował w środę (4.2), że oficjalnie zarejstrowanymi kandydatami w prezydenckim wyścigu będą: niezależna kandydatka lewicowa Dagmar Bollova, urzędujący prezydent Ivan Gašparović, kandydat wchodzącej w skład koalicji rządowej Partii Ludowej-Ruchu na Rzecz Demokratycznej Słowacji (LS-HZDS) Milan Melnik, wystawiony przez opozycyjnych Konserwatywnych Demokratów Słowacji (KDS) František Mikloško, polityk pozaparlamentarnej Komunistycznej Partii Słowacji (KSS) Milan Sidor, liderka lliberalnej partii Wolne Forum (SF) Zuzana Martinakova oraz wspólna kandydatka największych opozycyjnych stronnictw centroprawicowych - Słowackiej Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej-Partii Demokratycznej (SDKU-DS), Ruchu Chrześcijańsko-Demokratycznego (KDH) oraz Partii Koalicji Węgierskiej (SMK) Iveta Radičova.
Termin zgłaszania kanydatów minął 29 stycznia i przez kilka ostatnich dni słowacki parlament sprawdzał, czy chętni do objęcia stanowiska prezydenta republiki spełnili wszystkie konstytucyjne wymagania niezbędne do ubiegania się o fotel głowy państwa. Jeżeli żaden z kandydatów nie uzyska ponad 50 proc. głosów 21 marca, to druga tura wyborów odbędzie się 4 kwietnia.
Formalnie, kanydaturę urzędującego na stanowisku prezydenta od 2004 roku 67-letniego profesora prawa Ivana Gašparovića zgłosiło pozaparlamentarne stronnictwo Ruch na Rzecz Demokracji (HZD), które obecny prezydent założył w 2002 roku po konflickie z Vladimirem Mečiarem, trzykrotnym premierem kraju w latach 90. Gašparović, który był najbliższym współpracownikiem Mečiara i przewodniczącym parlamentu w latach 1994-98, po konflikcie z byłym premierem dotyczącym obsady partyjnej listy do wyborów parlamentarnych w 2002 roku, postanowił sformować własne stronnictwo. Partii prezydenta nigdy jednak nie udało się przekroczyć progu wyborczego.
Niechęć Mečiara i Gašparovića wzmogła się dodatkowo w 2004, gdy w poprzednich wyborach prezydenkich obydwaj politycy nieoczekiwanie pokonali w pierwszej turze kandydata rządzącej wówczas centroprawicy, Eduarda Kukana. W drugiej turze, Gašparovićowi udało się jednak pokonać Mečiara przewagą 60 do 40 proc. głosów. Z powodu zadawnionej niechęci do Gašparovića, stronnictwo Vladimira Mečiara wyłamało się z linii swoich dwóch partnerów w koalicyjnym gabinecie premiera Roberta Fico - SMER Socjaldemokracji (SMER-SD) oraz narodowców ze Słowackiej Partii Narodowej (SNS) i zgłosiło własnego kandydata. Mimo wszystko, wystawienie przez Partię Ludową-Ruch na Rzecz Demokratycznej Słowacji (LS-HZDS) generalnie nie zaszkodziło trwałości koalicji rządowej.
Obserwatorzy słowackiej sceny politycznej przewidują, że urzędujący prezydent cieszący się poparciem dwóch stronnictw koalicji rządowej ma spore szanse na reelekcję. Według agencji sondażowej MVK Gašparovića popiera około 44 proc. wyborców. Na drugim miejscu znalazła się kandydatka opozycyjnej centroprawicy - 52-letnia socjolożka Iveta Radičova z ponad 21 proc. zwolenników. Nie wyklucza się również, że Gašparović może zwyciężyć już w pierwszej turze. Wskazuje się, że głównym motorem napędzającym stały wzrost liczby zwolenników obecnego prezydenta jest pozytywna ocena dokonań popierającego prezydenta premiera Roberta Fico, w tym szerokie poparcie społeczne naszych południowych sąsiadów dla niedawnego wprowadzenia euro. Z kolei powodem słabszych notowań opozycji w prezydenckim peletonie jest brak wspólnego kandydata centroprawicy - główną kontrakandydatkę Ivana Gašparovića Ivetę Radičovą część opozycji postrzega bowiem za polityk albo nazbyt lub też za mało liberalną. Stąd też inni centroprawicowi rywale Radičovej - František Mikloško oraz Zuzana Martinakova nioe mogą liczyć na satysfakcjonujący ich macierzyste stronnictwa wynik.
Marcowe wybory będą trzecimi powszechnymi wyborami prezydenta w historii niepodleglej Słowacji. W okresie 1993 - 99 głowę państwa wybierał tylko parlament. Poprzednikami Ivana Gašparovića na fotelu prezydenta byli Michal Kovač (1993-98) oraz Rudolf Schuster (1999-2004).
Na podstawie: webnoviny.sk, sme.sk, aktualne.sk
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
