Cezary Ikanowicz i Jan W. Piekarski - "Protokół dyplomatyczny i dobre obyczaje"

• książka
• protokół dyplomatyczny
• recenzja

Książka Cezarego Ikanowicza i Jana W. Piekarskiego pt. „Protokół dyplomatyczny i dobre obyczaje” jest już siódmym wydaniem owego podręcznika. Powyższa pozycja zawiera syntetyczny opis elementów składowych dyplomacji w ujęciu sensu largo i dobrych praktyk przyjętych przy jej prowadzeniu.

Ksiązka jest podzielona na dziesięć rozdziałów tematycznych. W pierwszym rozdziale opisana jest historia i znaczenie protokołu dyplomatycznego oraz dyplomacji w starożytnej Grecji, Rzymie, Bizancjum i w Polsce tamtego czasu. Następnie autorzy przenieśli się do czasów współczesnych i przedstawili funkcje dyplomacji, a także scharakteryzowano stanowiska pracowników służby zagranicznej. Autorzy w bardzo jasny sposób przedstawili, w swoim mniemaniu, najważniejsze komórki organizacyjne polskiego MSZ. Należy jednak podkreślić fakt, że pominięto dwa znaczące departamenty: Dyplomacji Ekonomicznej oraz Informacji Europejskiej. Związane jest to z późniejszymi zmianami w MSZ.

Autorzy ukazali miejsce poszczególnych przedstawicieli władzy w polityce zagranicznej, jak również mechanizm nawiązywania stosunków dyplomatycznych oraz mianowania i akredytacji ambasadora. Czytelnik również dowie się jak funkcjonuje korespondencja dyplomatyczna oraz jak wyglądają przygotowania i przebieg wizyt międzynarodowych. Bardzo interesującym zagadnieniem poruszonym w tejże publikacji jest temat dobrych obyczajów w kontaktach międzyludzkich.

Omawiana publikacja jest spisem reguł umożliwiających funkcjonowanie w sferze dyplomacji jak i uchronienie przed faux pas podczas spotkań biznesowych, a także w codziennych sytuacjach. Każda osoba, wyprawiająca imprezę towarzyską dla person świata polityki, biznesu oraz ludzi kultury powinna nabyć wiedzę zawartą w tej książce, a szczególnie kwestie dotyczące witania gości czy usadzania ich przy stole. Ponadto powinna zainteresować się wątkiem dotyczącym menu i doboru napojów, gdzie autorzy poświęcili stosunkowo dużo miejsca na opis win, whisky oraz koniaku. To wszystko powinno do pewnego stopnia zniwelować możliwość zaistnienia niezręcznej sytuacji.

Książka może z pewnością aspirować do miana podręcznika naukowego dla studentów stosunków międzynarodowych, politologii jak również dla wszystkich zgłębiających wiedzę mieszczącą się w granicach protokołu dyplomatycznego, prawa dyplomatycznego lub też dobrego wychowania. Stwarza ona możliwość, tymże studentom, odnaleźć w jednym opracowaniu podstawową wiedzę dotyczącą protokołu dyplomatycznego oraz ukazuje różnice kulturowe na tym polu jak również zawiera aneks z istotną dla dzisiejszych kontaktów międzynarodowych Konwencję Wiedeńską o Stosunkach Dyplomatycznych z 1961.

Wydaje się również, że owa pozycja może być doskonałym wsparciem dla menadżerów, którzy  są wizytówką swojej firmy i pragną stworzyć jak najlepszy jej obraz podczas kontaktów z innymi przedstawicielami zarówno w kraju, jak i zagranicą. Autorzy poza ściśle merytorycznymi uwagami tratującymi o prawidłowym zachowaniu np. podczas branch-u  przedstawiają stanowisko sekretarki i asystentki prezesa za kluczowe z wizerunkowego punktu widzenia. Przedstawicielki tych stanowisk zdaniem autorów „zawsze powinny być zadbane, uśmiechnięte, uprzejme, dyskretne wobec szefa i gości, usłużne lecz jednocześnie zachowujące godność, budzące autorytet i szacunek”. Na poparcie tej tezy czytelnik znajduję tezę, iż sekretarka jest wizytówką firmy. Jest ona osobą, która buduje pierwsze wyobrażenie firmy, dlatego też ta książka pomoże również w doborze oraz szkoleniu kadry pomocniczej dla biznesmenów.

W książce podniesiona jest również kwestia korespondencji. Autorzy zauważają ewolucję w tej dziedzinie i podkreślają, że również dyplomacja podlega tendencji przenoszenia się w komunikacji do świata wirtualnego. Czytelnik jest w stanie zauważyć rosnącą rangę poczty elektronicznej oraz telefonu komórkowego. Mimo łatwości wysyłania listu za pomocą sieci internetowej należy korespondować jedynie jeśli wnosimy coś nowego do dyskursu. Możliwość nie może iść w parze z jej bezrefleksyjnym wykorzystywaniem. Na potwierdzenie tezy o rosnącym znaczeniu e-maili znaleźć można zdanie,  że większość korespondencji Unii Europejskiej jest prowadzona drogą elektroniczną. Rozważając komunikację za pomocą telefonii komórkowej panowie Ikanowicz i Piekarski zebrali najistotniejsze elementy rozmowy telefonicznej, tj. uprzejmy ton podczas rozmowy, zwięzłość oraz odnoszenie się do omawianego tematu. Ponadto określili okoliczności pozakomunikacyjne rozmowy. Ich zdaniem nie powinno się rozmawiać podczas wizyty, przyjęcia lub też nie należy rozmawiać przez telefon w miejscu publicznym oraz podczas przyjęcia. Powyższa reguła jest uniwersalna, gdyż większość społeczeństwa niestety poddaje się trendom korzystania z telefonów komórkowych nie zważając na zasady dobrego wychowania.

Autorzy są wybitnymi specjalistami omawianych w książce zagadnień, kilkukrotnie przebywali na placówkach dyplomatycznych, jak również publikowali o tej tematyce. Cezary Ikanowicz jest doktorem nauk humanistycznych, był pracownikiem placówek dyplomatycznych w Berlinie, Belgradzie oraz Londynie. Opublikował m.in.: podręcznik „wybrane zagadnienia protokołu dyplomatycznego” oraz „Protokół w życiu codziennym biznesmena” Jan Piekarski jest wieloletnim pracownikiem MSZ, m.in. był szefem protokołu dyplomatycznego MSZ. Pracował również w takich placówkach zagranicznych jak: Teheran, Islamabad, Bagdad oraz Luksemburg. Prowadził wykłady z zakresu protokołu dyplomatycznego w Krajowej Szkole Administracji oraz w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.  Książka jest oparta na wielu publikacjach polskich jak również zagranicznych. Ponadto do źródeł należą również traktaty międzynarodowe i ustawy krajowe. Zawiera ona indywidualne obserwacje i doświadczenia autorów, co sprawia, że jest ona jeszcze bardziej interesującą  i wciągającą lekturą. Za główne walory książki można uznać: wysoki poziom merytoryczny oraz przystępność językowa.