Unijna dyplomacja jest gotowa znieść sankcje wobec Białorusi
Na wczorajszym (15.9) szczycie szefów dyplomacji państw UE ustalono, że jeżeli rozpisane na 28 września br. wybory parlamentarne na Białorusi przebiegną w sposób demokratyczny, to Unia zniesie sankcje wobec Mińska i udzieli Białorusinom pomocy finansowej.
Brukselskie posiedzenie Rady Unii Europejskiej ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych (GAERC), zwane potocznie szczytem unijnej dyplomacji gromadzi co miesiąc ministrów spraw zagranicznych z 27 krajów członkowskich UE. Drugim po sytuacji na Kaukazie ważnym tematem poniedziałkowego (15.9) spotkania była kwestia stosunków na linii Bruksela - Mińsk.
W wydanym oświadczeniu, szefowie unijnej dyplomacji z zadowoleniem powitali zwolnienie przez białoruskie władze w połowie sieprnia br. więźniów politycznych - Aleksandra Kazulina, kontrkandydata Aleksandra Łukaszenki w wyborach prezydenckich w 2006 roku oraz Siergieja Parsukiewicza i Andrieja Kima, którzy kierowali protestami białoruskich przedsiębiorców w styczniu br. Uwolnienie więźniów zostało przez unijnych ministrów określone jako "znaczący krok wiodący w stronę przestrzegania przez Białoruś wartości demokratycznych".
GAERC uważa, że kolejnym ważnym krokiem na drodze do odprężenia w relacjach z Mińskiem będzie demokratyczny przebieg wyborów do niższej izby białoruskiego parlamentu - Izby Przedstawicieli (Pałata Priedstawitielej). Unijna dyplomacja wyraziła zaufanie, że wybory będą pluralistyczne i przebiegną w zgodzie z ogólnoeuropejskimi standardami. Szczególnie dotyczyć to powinno pełnej współpracy białoruskiej Centralnej Komisji Wyborczej (CIK) i miejscowego ministerstwa spraw wewnętrznych z międzynarodowymi obserwatorami z Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) i wyspecjalizowanej agendy tej organizacji - Biura na Rzecz Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR). Unijni dyplomaci liczą też, że białoruska opozycja będzie miała zapewniony nieskrępowany dostęp do mediów podczas kampanii wyborczej, a także, iż jej przedstawiciele znajdą się w prawie wszystkich lokalnych komisjach wyborczych.
Jeżeli Białoruś spełni oczekiwania podczas ndachodzących wyborów, wówczas UE gotowa jest znieść restrykcje wobec swobody podróżowania białoruskich polityków do krajów członkowskich oraz wprowadzić stały tryb spotkań pomiędzy przedstawicielami tzw. Trójki UE (szef dyplomacji kraju sprawującego aktualnie przewodnictwo w UE, Wysoki Przedstawiciel UE ds. Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Komisarz UE ds. Relacji Zewnętrznych i Europejskiej Polityki Sąsiedztwa) a dyplomacją Białorusi.
Przedstawiciele UE nie wykluczają, że na następny szczyt unijnej dyplomacji, który odbędzie się 13 października zostanie zaproszony minister spraw zagranicznych Białorusi Siergiej Martynow.
Szefowie unijnej dyplomacji wskazują również w przyjętym dokumencie, że ważnym instrumentem odmrożenia stosunków z Białorusią może być Europejska Polityka Sąsiedztwa (ENP) - szczegółowy plan kooperacji UE z krajami europejskiej i kaukaskiej części b. ZSRR oraz Bliskiego Wschodu opracowany w 2004 roku.
"W ramach polityki sąsiedztwa, Unia jest gotowa rozszerzyć oficjalne, gospodarcze i kulturalne stosunki z Białorusią i zwiększyć swoją pomoc finansową dla tego kraju" - czytamy w komunikacie z wczorajszego (15.9) posiedzenia GAERC.
Tymczasem we wtorek (16.9) agencje prasowe podają, że czeski wicepremier Alexander Vondra, który jednocześnie pełni funkcję ministra ds. relacji europejskich w rządzie Czech oświadczył, że Praga sprzeciwia się jednorazowemu zniesieniu wszystkich sankcji utrzymywanych przez UE wobec Białorusi.
"Nasz cel jest jasny. W świetle ostatnich wydarzeń w Gruzji, wydaje mi się, że wszyscy jesteśmy zainteresowani, aby nie wpychać całkowicie Białorusi w objęcia jej wschodniego sąsiada - Rosji. Musimy jednak przekonać się, że zmiany na lepsze w Mińsku nie są tylko jednorazowym wydarzeniem, lecz początkiem całego, długofalowego procesu" - stwierdził Vondra w wywiadzie dla jednej z czeskich agencji informacyjnych.
Czechy przejmą z rąk Francji przewodnictwo w UE z początkiem przyszłego roku.
Na podstawie: tut.by, sb.by, consilium.europa.eu, vlada.cz
Wspólna platforma dyskusyjna Ukrainy, Gruzji i Mołdawii
