Najważniejsze wydarzenia 2008 roku
Koniec roku sprzyja zwykle refleksjom i podsumowaniom. Jest to dość naturalna tendencja, która nie mogła ominąć również Portalu Spraw Zagranicznych. Dlatego też przygotowaliśmy dla Państwa zbiór artykułów, poświeconych dziesięciu najważniejszym i najgłośniejszym wydarzeniom roku 2008.
Zobacz również co wydarzyło się w 2008 roku miesiąc po miesiącu!
Mijający rok był pod wieloma względami fascynujący dla dziennikarzy i badaczy zajmujących się stosunkami międzynarodowymi. By się o tym przekonać wystarczy tylko spojrzeć na zaproponowaną przez nas listę najważniejszych wydarzeń 2008 roku. Długo pamiętana będzie zapewne wojna w Gruzji - pierwszy od lat otwarty i międzypaństwowy konflikt zbrojny w Europie. Ponownie postawił on pod znakiem zapytania przewidywalność „Rosyjskiego niedźwiedzia”, a groźbę wybuchu nowej „zimnej wojny” uczynił bardziej realną niż kiedykolwiek. Nie mniejsze emocje wzbudziły wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych. Nie tylko ze względu na swego zwycięzcę – pierwszego afroamerykanina w Białym Domu – ale i z powodu ogromnych nadziei jakie niesie ze sobą koniec ośmioletniej „ery Busha” i obiecywana przez Baracka Obamę „zmiana”. Nie mniejszym precedensem niż zwycięstwo czarnoskórego senatora stała się ponadto niepodległość Kosowa. Złamała ona zasadę nienaruszalności europejskich granic, czego konsekwencje mogą się okazać bardzo dalekosiężne.
Mówi się czasem, że w XXI wieku centrum światowej polityki przeniesie się ze strefy transatlantyckiej w rejon Azji. Cóż, może o tym poniekąd świadczyć liczba „azjatyckich” wydarzeń naszej listy. Są na niej Igrzyska olimpijskie w Pekinie, które stały się symbolem rodzącej się chińskiej mocarstwowości, ale również krwawe stłumienie protestów w Tybecie, które kolejny raz pokazało mroczną stronę Państwa Środka. Nie zapomnieliśmy również o zamachach terrorystycznych w Bombaju, które postawiły dwa nuklearne mocarstwa na skraju wojny i przypomniały jak niebezpieczny dla światowej stabilności pozostaje ten region globu.
Na liście najważniejszych wydarzeń roku 2008 nie zbrakło ponadto największego od lat kryzysu integracji europejskiej w postaci odrzucenia Traktatu Lizbońskiego w irlandzkim referendum, jak również zmiany warty na Kremlu. Wspomnieliśmy też światowym kryzysie finansowym i jego pierwszych konsekwencjach. Z naszego polskiego podwórka na listę trafiło natomiast zawarcie umowy ws. tarczy antyrakietowej. Jakkolwiek oceniać to wydarzenie, jest pewne że jego wpływ na bezpieczeństwo Polski pozostanie dalekosiężny.
Rok 2008 jak mało który pokazał nam, że do zapowiadanego przez niektórych „końca historii” droga jest wciąż bardzo daleka. Nasz świat pozostaje niebezpiecznym i niestabilnym miejscem. Jest jednak w tym wszystkim wciąż niezmiernie fascynujący i ciekawy – o czym mam nadzieję przekona Państwa lektura poniższych artykułów.
Zobacz również co wydarzyło sie w 2008 roku miesiąc po miesiącu!
Wygrywa nie ten, kto zbrojnie podbije terytorium, lecz ten, kto w ostatecznym bilansie okaże się zwycięzcą. W przypadku gruzińsko-rosyjskiego konfliktu można jednak odnieść wrażenie, że pod oboma względami to Kreml zdobył przewagę. Więcej
2. Wybory w USA - zwycięstwo Baracka Obamy
W ostatnich dniach kampanii wyborczej mało kto wątpił w to, że 44. prezydentem USA zostanie Barack Obama. Wygrane wybory to jednak dopiero początek. Teraz cały świat z zapartym tchem oczekuje zmian, które w swojej kampanii wyborczej zapowiedział kandydat Demokratów. Więcej
Premier Kosowa Hasim Thaqi zwołał w niedzielę (17.02) specjalną sesję parlamentu, na której ogłoszona została deklaracja niepodległości Kosowa. Proklamacja niepodległości jest zwieńczeniem wieloletnich walk o oderwanie się od Serbii. Decyzja kosowskich Albańczyków, choć od dawna oczekiwana i na dłuższę metę chyba nieunikniona, niewątpliwie wiąże się dla Europy i świata z wieloma problemami. Więcej
4. Odrzucenie Traktatu Lizbońskiego w Irlandii
Podpisany 13 grudnia 2007 roku Traktat Lizboński miał wejść w życie 1 stycznia 2009 roku. To druga próba reformy funkcjonowania Unii Europejskiej po odrzuconej w 2005 roku przez Francję i Holandię konstytucji UE. Jednak 53,4 proc. Irlandczyków opowiedziało się przeciwko traktatowi. Więcej
5. Marcowe protesty w Tybecie i krwawe ich stłumienie
11 marca, jak w zwykle w swoim tradycyjnym dorocznym przemówieniu z okazji rocznicy powstania Tybetańczyków w roku 1959, Dalajlama napiętnował Pekin za "ponownie wzrastający ucisk ludu tybetańskiego" oraz " wielokrotne, niewyobrażalne i straszliwe deptanie praw ludzkich". Jednocześnie wezwał Tybetańczyków do pokojowego marszu z indyjskiej Dharamsali do ojczyzny. Tego samego dnia w stolicy Tybetu, Lhasie, doszło do burzliwych demonstracji. Więcej
6. Seria zamachów terrorystycznych w Bombaju 
Terroryści zaatakowali w środę (26.11) w pięciu miejscach indyjskiej stolicy biznesu. Tym razem nie był to zamach bombowy. Zamaskowani napastnicy strzelali z karabinów i rzucali granaty na ulicach miasta. Przetrzywali także zakladników w dwóch najdroższych hotelach Mumbaju (Bombaj). Ostateczny bilans masakry to 195 ofiar śmiertelnych. Więcej
Podpisana w sierpniu umowa z Amerykanami o budowie tarczy antyrakietowej na terytorium Polski nazwana została wielkim osiągnięciem gabinetu Tuska. Więcej
W 2008 roku dobiegła końca druga kadencja prezydenta Władimira Putina. 2 marca wybory prezydenckie wygrał już w pierwszej turze, uzyskawszy 70,28 proc. głosów, Dmitrij Miedwiediew. Więcej
9. Igrzyska olimpijskie w Pekinie 
W Pekinie odbyły się XXIX letnie igrzyska olimpijskie. Prawie 11 tys. sportowców pochodzących z 205 krajów rywalizowało o medale w 302 konkurencjach. Zawody miały przyciągnąć przed telewizory 4 miliardy ludzi, czyli o 100 mln więcej niż przed czterema laty. Koszty organizacji, budowy obiektów sportowych i koniecznej infrastruktury w samym Pekinie przekroczyły 40 mld dolarów. Więcej
10. Przyjęcie planu Paulsona
Prezydent George W. Bush podpisał przegłosowany w izbie reprezentantów 3 października pakiet pomocowy (zwany też planem Paulsona) dla amerykańskiej gospodarki na 700 miliardów dolarów. Więcej
Saulius Skvernelis nowym premierem Litwy
