27 lipiec 2009

Stany Zjednoczone rozpoczęły ofensywę dyplomatyczną, która ma przygotować grunt dla nowej inicjatywy pokojowej prezydenta Baracka Obamy. W tym celu na Bliski Wschód udało się trzech wysokich przedstawicieli rządu amerykańskiego.

W poniedziałek (27.07) sekretarz obrony USA Robert Gates spotkał się w Izraelu z ministrem obrony Ehudem Barakiem, z którym rozmawiał na temat irańskiego programu nuklearnego.

Irańskie zagrożenie

Gates powiedział, że Stany Zjednoczone liczą na irańską odpowiedź przed wrześniową sesją Zgromadzenia Ogólnego ONZ. 

Z kolei minister obrony Izraela potwierdził twarde stanowisko swojego rządu w sprawie irańskich planów nuklearnych.

„Jesteśmy przekonani, że nie powinno się odrzucać żadnej opcji. Taka jest nasza polityka. Zalecamy także innym, aby przyjęli podobne stanowisko, ale nikomu nie zamierzamy go narzucać” – powiedział Barak na konferencji prasowej po spotkaniu z sekretarzem obrony. Ale dodał również, że priorytet powinna mieć dyplomacja oraz mocniejsze sankcje nakładane na Iran.

Barak podziękował także za amerykańską pomoc finansową i technologiczną jaką od lat USA przekazują Izraelowi zapewniając mu tym samym przewagę militarną nad innymi państwami regionu.

 

Irański program atomowy był także tematem rozmów z premierem Benjaminem Netanjahu. Gates ostrzegł Iran, że jest starannie obserwowany zarówno przez USA jak i Izrael. Netanjahu ponownie potwierdził, ze Izrael traktuje bardzo poważnie irańskie zagrożenie.

 

Zarówno Izrael jak i USA nie chcą dać wary w pokojowy charakter prowadzonych przez Iran prac. Uważają oni, iż w rzeczywistości Teheran chce stworzyć broń atomową. 

Po zakończeniu wizyty w Izraelu Gates uda się w dalszą podróż do Jordanii gdzie oczekuje go król Abdullah II oraz minister obrony tego kraju.

Współpraca na rzecz pokoju

Z misją poparcia dla nowej inicjatywy pokojowej Stanów Zjednoczonych na Bliskim Wschodzie przebywa również George Mitchell – specjalny wysłannik prezydenta Obamy ds. tego regionu, który spotkał się w niedzielę (26.07) z prezydentem Syrii Baszarem Assadem.

„Jeśli nam się uda, będziemy potrzebowali Arabów i Izraelczyków pracujących razem z nami na rzecz wszechstronnego pokoju. Liczymy również na pełną współpracę Syryjskiej Republiki Arabskiej w tym przełomowym momencie historii” – powiedział Mitchell.

Za pośrednictwem Turcji Syria i Izrael prowadziły ze sobą rozmowy pokojowe, które zostały zerwane w chwili rozpoczęcia izraelskiej operacji militarnej wymierzonej przeciwko Hamasowi w Strefie Gazy. Turcja wyraziła dalszą gotowość uczestniczenia w rokowaniach pokojowych między tymi państwami jako pośrednik.

Jego wizyta w tym kraju miała również służyć poprawie stosunków między USA a Syrią.

Spotkanie z prezydentem Syrii Mitchell określił jako „bardzo szczere i miłe”.

W Tel Awiwie Mitchel rozmawiał z ministrem obrony Izraela. Zapewnił go, że „zobowiązania Stanów Zjednoczonych względem bezpieczeństwa Izraela nadal pozostają niezmienne”.

Barak podziękował za amerykańskie wysiłki zmierzające do przywrócenia pokoju na Bliskim Wschodzie.

Zarówno wizyta Gatesa jak i Mitchella w Izraelu są komentowane przez agencje prasowe jako próba poprawy nadszarpniętych stosunków między oboma krajami.

 

Kością niezgody między nimi są Izraelskie plany budowy nowych osiedli żydowskich na Zachodnim Brzegu Jordanu oraz we Wschodniej Jerozolimie – zaanektowanej przez Izrael w wojnie z 1967 r. Mimo sprzeciwu prezydenta Obamy Netanjahu nie cofnął zgody na ich budowę.

Stany Zjednoczone nie zgadzają się także na izraelski atak na irańskie obiekty związane z programem atomowym.

Na kolejne spotkanie Mitchell uda się do Kairu, gdzie rozmawiać będzie z prezydentem Hosni Mubarakiem. Wizyta pierwotnie zaplanowana na wtorek z niewiadomych przyczyn została przełożona na poniedziałek (27.06). Spotka się także z prezydentem Autonomii Palestyńskiej.

Na Bliskim Wschodzie z misją dyplomatyczną przebywa również specjalny doradca prezydenta USA James Jones.

Na podstawie: bbc.co.uk, reuters.com, haaretz.com, ynetnews.com, wyborcza.pl, rfi.fr