Walker, Gowers: Arafat

• biografia
• jasir arafat

Świat Książki 2005

Tony Walker i Andrew Gowers, uznani dziennikarze Financial Times’a, rozpoczęli prace nad książką o Jasirze Arafacie pod koniec lat osiemdziesiątych. Przeprowadzone w ramach badań wywiady z osobami związanymi z Arafatem zarówno prywatnie, jak i oficjalnie, posłużyły za fundament pracy opublikowanej w 1990 roku pod tytułem „Poza mitem: Jasir Arafat i rewolucja palestyńska”.

Na decyzję o zmianie i poszerzeniu oryginalnego wydania biografii  miały wpływ liczne wydarzenia od 1993 roku. Przede wszystkim niezapomniane porozumienie z Olso, gdy wzajemne uznanie Izraela i OWP zaowocowało m.in. utworzeniem Autonomii Palestyńskiej. Następnie nieudane rozmowy w Camp David, niepewna i pogorszajaca się z dnia na dzień sytuacja na Bliskim Wschodzie, niezliczone ilości zamachów bombowych w Izraelu, 11 września, wojna w Iraku i terroryzm w Europie popchnęły autorów do wznowienia prac nad biografią - zaktualizowania i dopisania kilku rozdziałów. Biografia w obecnej formie została wydana w niecały rok przed śmiercią założyciela Al-Fatahu, w listopadzie 2004 roku.   

 
Historię Arafata śledzimy poczynając od jego mało imponujących osiągnięć naukowych na uniwersytecie, przez pierwsze momenty działalności politycznej w Egipcie i Zatoce Perskiej, formowanie Al-Fatahu, nominację na przewodniczącego OWP, powstanie Autonomii, aż po żałosny koniec jego kontrowersyjnej kariery, gdy osamotniony i skłócony z przyjaciółmi, skorumpowany, odrzucony przez społeczność międzynarodową i własnych współpracowników, umiera w paryskim szpitalu.  

Opisując postać, która przeszła transformację z bojówkarza w polityka, nietrudno wpaść w pułapkę skrajnego subiektywizmu. Walker i Gowers zrzekają się stronniczości, rzekomo rezygnują z próby oceny Arafata, której jednak de facto dokonują. Przeszkodą w odtworzeniu historii Jasira Arafata stał się on sam. Dramatyzm jego wystąpień, podziemna aktywność polityczna, nagroda Nobla, a nawet pochodzenie  sprawiły, iż wokół przywódcy OWP powstał mit charyzmatycznego wojownika. Mit, w który uwierzyli Palestyńczycy, europejska opinia publiczna, a przede wszystkim sam Arafat.

Chociaż autorzy przyznają, że Arafat w rzeczywistości stał się przywódcą jedynie z braku lepszej alternatywy, nie ma w ich książce żadnej zdecydowanej opinii czy oceny, a czytelnik pozostaje obojętny. Ponadto, na koniec rozczarowuje niepotrzebna uwaga tłumaczki, która prawdopodobnie mając na celu wzruszyć odbiorców swoim komentarzem, tylko podważa odautorską deklarację o bezstronności utrzymanej przez wszystkie rozdziały książki.

Andrew Gowers, ur. 1957, po skończeniu nauki w Cambridge rozpoczął karierę dziennikarską w 1980 jako stażysta Reuters. Dołączył do redakcji „Financial Times” w 1983, dwa lata później został szefem działu “Bliski Wschód”,później redaktorem naczelnym, którym pozostał do 2005, po czym odszedł z redakcji.

Tony Walker, były korespondent z Bliskiego Wschodu dla “Financial Times” Obecnie pracuje w  australijskim „Financial Review” jako korespondent z Waszyngtonu.