08 kwiecień 2014

 

Sekretarz generalna największego ugrupowania politycznego Gwatemali –Partido Patriota. Pierwsza kobieta w historii tej partii na tak wysokim stanowisku. Roxana Baldetti, z wykształcenia nauczycielka i dziennikarka, od 14 stycznia 2012 roku, jako pierwsza kobieta w dziejach Gwatemali, pełni funkcję wiceprezydenta państwa.  

 

Ingrid Roxana Baldetti Elías urodziła się w Ciudad de Guatemala 13 maja 1962 roku. Pochodzi z rodziny katolickiej i konserwatywnej. Kształciła się w szkołach zakonnych zdobywając tam pierwsze swoje pierwsze wykształcenie  w zakresie nauczania początkowego. Następnie ukończyła Uniwersytet San Marco w Gwatemali, zdobywając tytuł magistra dziennikarstwa. Początkowo pracowała jako nauczycielka, jednak wkrótce rozpoczęła karierę dziennikarską w dzienniku „Aquí el Mundo”, gdzie stawiała pierwsze kroki u boku swojego mentora Mario Davida Garcíi. Jest współtwórczynią programu „TV Noticias”, a popularność zdobyła jako korespondentka stacji Univisión w programie „Primer Contacto”. To jednak nie wszystko. Roxana Baldetti jest także nowoczesną kobietą biznesu, która podbiła rynek siecią salonów urody i spa oraz firmą produkującą kosmetyki. Sama o sobie na jednym z portali społecznościowych pisze jednak skromnie: „Matka dwóch mężczyzn, którzy kochają swój kraj i którzy są moją inspiracją.”

 

W 2001 r. Roxana Baldetti wraz z prezydentem Otto Perezem Moliną założyła Partido Patriota - ugrupowanie przedstawiające się jako prawicowe i ludowe. W 2004 roku, z ramienia tej partii wybrana została deputowaną do Kongresu Republiki. W 2007 roku stała się szefową bloku, a dwa lata później objęła stanowisko sekretarza generalnego partii. W latach 2004-2005 przewodniczyła komisji rządowej, gdzie zasłynęła licznymi inicjatywami legislacyjnymi w sprawie bezpieczeństwa obywateli.

{mosimage}Trzecia Wiceprzewodnicząca Zjednoczenia Kierującego (Junta Directiva) w kadencji 2005-2006, w okresie 2006-2007 przewodnicząca Komisji Deslegislacyjnej (Comisión de Deslegislación), z racji swojej funkcji i członkostwa w Partido Patriota wybrana została także członkiem Foro de Armas Pequeñas i Ligeras w Montevideo. Do jednych z najciekawszych inicjatyw legislacyjnych, zgłoszonych w czasie jej kadencji jako posłanki należały projekty walki z nepotyzmem i obrony praw i godności artystów narodowych. Ponadto, Baldetti już wiele lat wcześniej pracowała na rzecz kobiet z ramienia Organizacji Narodów Zjednoczonych w Gwatemali. W 2010 roku została zaproszona przez fundację FIIAPP do udziału w konferencji na temat roli kobiety gwatemalskiej w świecie polityki. 

Obecnie jako wiceprezydent republiki Baldetti angażuje się w takie sprawy jak walka z korupcją i narkohandlem oraz poprawa losu kobiet w Gwatemali. Jej profil na Facebooku głosi, że jest także pionierką w walce o stworzenie transparentnego państwa, a ona sama często podkreśla konieczność równego i przejrzystego traktowania  wszystkich obywateli.

Opinie o Roxanie Baldetti,  wyrażane choćby na portalach społecznościowych, są różne. Więcej zdaje się być w nich jednak zachwytu nad urodą pani prezydent niż nad jej pracą. Również prasa światowa koncentruje się raczej na skandalach wokół Baldetii niż na jej dokonaniach politycznych. Na początku tego roku BBC donosiła o obsypaniu wiceprezydent mąką przez inną Gwatemalkę podczas prezentacji sprawozdania z rządów Pereza Moliny. Popularnym tematem dziennikarskich dociekań jest też status materialny Baldetti. Prasa rozpisuje się o jej dobytku, posiadłościach i rezydencjach, o stylu życia jej rodziny i „rozpasaniu” jej synów. W kraju o tak dużym odsetku ludności żyjącej poniżej minimum socjalnego tego typu informacje zawsze wzbudzają szeroką polemikę oraz spekulacje na temat nielegalnych źródeł pochodzenia majątku Baldetti. 

Jako wiceprezydent – kobieta, Roxana Baldetti nie stroni od eleganckich i kobiecych ubiorów. Często też pojawia się w strojach ludowych i chętnie pozuje do zdjęć z Indiankami Maya, co w kraju o tak dużym odsetku ludności rdzennej jak Gwatemala (ok. 70%) jest z pewnością dobrym chwytem marketingowym. Nie idzie to niestety w parze z zaangażowaniem pani wiceprezydent w problemy ludności autochtonicznej.

Gwatemala jest krajem demokratycznym od niedawna, a według złośliwych opinii, nie jest nim nadal. Od zakończenia wojny domowej i dyktatury generała Ríosa Montta trwają tam wciąż nieformalne rządy paramilitares. Wielu aktywistów twierdzi też, że ludność rdzenna jest tu nadal prześladowana, choć nieoficjalnie. Jest to ponadto jeden z najbardziej spolaryzowanych społecznie i najbiedniejszych krajów latynoamerykańskich, o którym jednak światowa opinia publiczna zdaje się zupełnie zapominać. Lata dyktatur i wojny domowej sprawiły, ze gwatemalskie społeczeństwo podchodzi do wszelkiej władzy z dużą dozą nieufności. Z całą pewnością obecność kobiety na stanowisku wiceprezydenta ociepla więc wizerunek rządu, zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej. Na tym jednak rola Baldetti wydaje się kończyć.

 

O Roxanie Baldetti pisze się mało lub wcale. Próżno szukać też jej komentarza do obecnie trwającego w Gwatemali rozliczenia z wojną domową, która pozostawiła po sobie setki tysięcy ofiar (głównie w ludności rdzennej) i ogromne rzesze sierot. Patrząc na miłą twarz pani wiceprezydent nasuwa się pytanie, czy wniesie ona do wizerunku Gwatemali coś więcej aniżeli tylko swoją urodę? Roxana Baldetti nie dorównuje swoją sławą choćby innej znanej Gwatemalce – Rigobercie Menchu, której książka o wojnie domowej, pomimo ogromnych kontrowersji, zwróciła uwagę świata na ten kraj i jego problemy. Wiceprezydent Gwatemali wydaje się być mało aktywna, ograniczając rolę kobiety w polityce raczej do ozdoby, niż konkretnego działania. W przeciwieństwie do innych kobiet na najwyższych stanowiskach w regionie, wydaje się być pozbawiona ambicji i nie zajmuje żadnego konkretnego stanowiska w kluczowych dla jej kraju sprawach. A może to patriarchalizm i machismo w Gwatemali, kraju zupełnie jednak innym niż Chile, Argentyna czy Brazylia, nie pozwalają jej na więcej?

 

----------

 

Źródła: 

M.F. Gawrycki, Dzieje kultury latynoamerykańskiej, Warszawa, PWN, 2009, str. 145-146

Detenciones después de que mujer le lanza polvo blanco a vicepresidenta de Guatemala, “BBC Mundo”, 15.01.2014

http://www.bbc.co.uk/mundo/ultimas_noticias/2014/01/140115_ulnot_guatemala_investigacion_harina_mr.shtml , dostęp 23.03.2014

Un cuento de hadas sin final feliz. La historia de una presidencia en crisis, “El Periodico”

http://www.elperiodico.com.gt/templates/especiales/investigacion2013/de-la-pobreza-a-la-opulencia.html, dostęp 23.03.2014

Oficjalna strona rządu Gwatemali: https://vicepresidencia.gob.gt , dostęp 23.03.2014

Oficjalna strona Partido Patriota: http://www.partidopatriota.com , dostęp 23.03.2014

Strona Roxany Baldetti na Facebooku: https://www.facebook.com/roxanabaldetti , dostęp 23.03.2014

Strona Roxany Baldetti na Twitterze: https://twitter.com/roxanabaldetti , dostęp 23.03.2014